Loading...
 

Zastosowanie prawa Ampere'a - cewka


Zastosujemy teraz prawo Ampère'a do obliczenia pola magnetycznego wewnątrz cewki, przez którą płynie prąd o natężeniu \( I \) (zob. Rys. 1 ).

: Pole magnetyczne {OPENAGHMATHJAX()}B{OPENAGHMATHJAX}  wytworzone przez prąd {OPENAGHMATHJAX()}I{OPENAGHMATHJAX} przepływający przez cewkę
Rysunek 1: Pole magnetyczne \( B \) wytworzone przez prąd \( I \) przepływający przez cewkę


Pole magnetyczne wytworzone przez całą cewkę jest sumą wektorową pól wytwarzanych przez wszystkie zwoje. W punktach na zewnątrz cewki pole wytworzone przez części górne i dolne zwojów znosi się częściowo, natomiast wewnątrz cewki pola wytworzone przez poszczególne zwoje sumują się.

Jeżeli mamy do czynienia z solenoidem, tj. z cewką o ciasno przylegających zwojach, której długość jest znacznie większa od jej średnicy to możemy przyjąć, że pole magnetyczne wewnątrz solenoidu jest jednorodne, a na zewnątrz równe zeru.

Układ lini pola wewnątrz solenoidu przedstawiony jest przy użyciu opiłków żelaza na filmie poniżej.


Film został udostępniony przez Politechnikę Warszawską na licencji Creative Commons BY-SA 3.0. PL(external link) dla potrzeb e-podręczników AGH.

Na Rys. 2 pokazany jest przekrój odcinka idealnego solenoidu. Prawo Ampère'a zastosujemy dla konturu zaznaczonego na rysunku linią przerywaną.

: Zastosowanie prawa Ampère'a do obliczenia pola magnetycznego wewnątrz solenoidu
Rysunek 2: Zastosowanie prawa Ampère'a do obliczenia pola magnetycznego wewnątrz solenoidu


Całkę krzywoliniową \( {\oint {\mathit{Bdl}}} \) przedstawimy jako sumę czterech całek

\( {\oint {\mathit{Bdl}=\overset{{b}}{\underset{{a}}{\int}}{\mathit{Bdl}}}+\overset{{c}}{\underset{{b}}{\int}}{\mathit{Bdl}}+\overset{{d}}{\underset{{c}}{\int}}{\mathit{Bdl}}+\overset{{a}}{\underset{{d}}{\int }}{\mathit{Bdl}}} \)


Całka druga i czwarta są równe zeru bo wektor \( \mathbf{B} \) jest prostopadły do elementu konturu \( d\mathbf{l} \) (iloczyn skalarny wektorów prostopadłych jest równy zeru). Trzecia całka też jest równa zeru, ale dlatego, że \( B = 0 \) na zewnątrz solenoidu. Tak więc niezerowa jest tylko całka pierwsza

\( {\overset{{b}}{\underset{{a}}{\int }}{\mathit{Bdl}=Bh}} \)


gdzie \( h \) jest długością odcinka \( ab \). Teraz obliczmy prąd obejmowany przez wybrany kontur. Jeżeli cewka ma \( n \) zwojów na jednostkę długości, to wewnątrz konturu jest \( nh \) zwojów. Oznacza to, że całkowity prąd przez kontur wynosi

\( I_{{całk.}}={Inh} \)


gdzie \( I \) jest prądem przepływającym przez pojedynczy zwój cewki.

Na podstawie prawa Ampère'a

\( {{Bh}=\mu _{{0}}{Inh}} \)


skąd pole magnetyczne wewnątrz solenoidu

\( {B=\mu _{{0}}{nI}} \)


Powyższe równanie stosuje się z powodzeniem również do rzeczywistych cewek (dla punktów z wnętrza cewki, odległych od jej końców).

Cewki stanowią praktyczne źródło jednorodnego pola magnetycznego.

Ostatnio zmieniona Czwartek 26 z Sierpień, 2021 10:45:15 UTC Autor: Zbigniew Kąkol, Piotr Morawski
Zaloguj się/Zarejestruj w OPEN AGH e-podręczniki
Czy masz już hasło?

Hasło powinno mieć przynajmniej 8 znaków, litery i cyfry oraz co najmniej jeden znak specjalny.

Przypominanie hasła

Wprowadź swój adres e-mail, abyśmy mogli przesłać Ci informację o nowym haśle.
Dziękujemy za rejestrację!
Na wskazany w rejestracji adres został wysłany e-mail z linkiem aktywacyjnym.
Wprowadzone hasło/login są błędne.